Artikel
Dit artikel verscheen op 27 februari in de Gelderlander
Licht keert terug in muurschilderingen van Airborne Museum Hartenstein in Oosterbeek
Door Harry van der Ploeg van de Gelderlander
In Airborne Museum Hartenstein in Oosterbeek leggen restaurateurs de juiste kleuren bloot van de bijzondere muurschilderingen van de Arnhemse schilder Jurriën Hendriks uit de negentiende eeuw. Ook komen er details tevoorschijn die onder oude verflagen verdwenen waren.
Directeur Sarah Heijse van het Airborne Museum geniet met volle teugen van de dagelijkse ontdekkingen. ,,Het was hier vroeger een donker hol”, vertelt ze enthousiast op de voormalige bel-etage bij het trappenhuis van Hartenstein, de villa uit de negentiende eeuw, die op 17 september 1944 het hoofdkwartier werd van de Eerste Britse Airborne Divisie tijdens de Slag om Arnhem. Sinds 1978 zit het Airborne Museum in dat voormalige hoofdkwartier.
Wreed verstoorde idylle
Nu wordt in Hartenstein hard gewerkt om de oude grandeur in ere te herstellen van het oorspronkelijke huis uit 1865. ,,We willen villa Hartenstein aan toekomstige generaties zelf het verhaal laten vertellen over hoe Oosterbeek eruit zag voordat de oorlog hier kwam”, vertelt Heijse. Het is het verhaal van de wreed verstoorde idylle, van de Britten die hier oprukten in de hoop op een snelle verovering van de Rijnbrug bij Arnhem verderop. Het is het verhaal over dagen van vergeefse strijd, van het lijden van de bevolking, van de algehele verwoesting.
Subtiel gesigneerd
,,Hendriks heeft zijn werk heel subtiel gesigneerd”, vertelt restauratie-schilder Karin Vink van atelier Meesterstreken. In de rand van de omlijsting van een muurdecoratie met een vaas met bloemen is zijn naam net zichtbaar. Onder de trap is de omlijsting lange tijd verdwenen geweest onder een verflaag. Vink wijst op een proefstukje waarmee ze alvast begonnen is om de glorie van weleer tevoorschijn te tevoren. ,,Ik had al een idee van wat er komen zou.” Met een penseel werkt ze voorzichtig ieder detail bij, samen met haar assistent Hannie de Keijzer. Ze is met Hartenstein nog wel een paar maanden bezig, schat ze in.
Interieur Eusebiuskerk
Het werk van Jurriën Hendriks in Hartenstein past precies in het beeld van de ruw door de oorlog verstoorde idylle. Heijse: ,,Hij maakte naam als decoratieschilder, als schilder van portretten en landschappen en als schilder van vele kerkinterieurs. Ook het interieur van de Eusebiuskerk in Arnhem.” Uitgerekend die Eusebiuskerk werd tijdens de Slag om Arnhem en de oorlogsmaanden daarna verwoest. Hartenstein staat al sinds juni 2017 in de steigers voor de omvangrijke restauratie. Heijse hoopt dat in april een begin kan worden gemaakt met het weghalen van de steigers. De laatste fase van de verbouwing gaat op 28 oktober in. ,,Dan gaan we een paar maanden dicht. Daarna gaan we in het voorjaar 2020 compleet vernieuwd open.”