Artikel
“Kunst heeft mijn leven rijk gemaakt en dat doet het nog steeds”
Door Jet Kooderings
De bijeenkomst van Nieuwe Zondagen, die op 7 januari werd gehouden, trok weer erg veel belangstellenden. “Zoveel mensen had ik niet verwacht”, aldus spreekster Liesbeth Brandt Corstius.
Brandt Corstius was van 1982 tot 2000 directeur van het Museum voor Moderne Kunst Arnhem, daarvoor was ze conservator in Museum Boijmans van Beuningen te Rotterdam. Het onderwerp waarover de gerenommeerde Brandt Corstius haar voordracht hield ging over kunst en het vrouwbeeld in de kunst. In haar verhaal neemt Liesbeth Brandt Corstius ons mee naar de collegezaal uit de jaren zestig waar zij aan de Universiteit van Amsterdam kunstgeschiedenis heeft gestudeerd. In de zaal zaten toen nog ‘echte’ studenten en toehoorders en op een overheadprojector werden in zwart-wit beelden van schilderijen getoond. Aan de hand daarvan leerde Liesbeth van alles over schilderijen en met name over naaktschilderingen. Op een bepaald moment vroeg zij zich af waarom er zo weinig vrouwelijke schilders zijn en waarom 85% van de afbeeldingen een naakt van vrouwen is. Wat zouden haar manlijke medestudenten van al het getoonde bloot vinden, maar kon ze dat wel aan de orde stellen als het over kunst met een grote K gaat?
Dit facet triggerde Liesbeth Brandt Corstius zodanig dat ze zich is gaan verdiepen in de rol van de vrouw in de kunst en wat een schilderij ons kan vertellen over de tijd waarin het is geschilderd. Zelf raakte Brandt Corstius in de jaren ’60 betrokken bij het feminisme en vanuit die visie keek ze naar het vrouwbeeld in de kunst. ,,Nu, een halve eeuw later, is er veel veranderd in de schilderkunst en ook ik ben veranderd waardoor ik anders naar kunst kijk”, aldus Liesbeth Brandt Corstius. Zo werd het schilderij ‘Café Scène’ van Isaac Israels op een tentoonstelling geweigerd, terwijl ditzelfde schilderij vijfendertig jaar later in het Van Gogh Museum hing en werd omschreven als ‘een schilderij van hoge kwaliteit uit de 19e eeuwse kunst, gebaseerd op prostitutie’. In de jaren zeventig kwamen vrouwen wat meer in beeld als schilder en de laatste veertig jaar zijn ze geaccepteerd in de kunst. Op dit moment zijn Marlene Dumas en Rineke Dijkstra de twee bekendste kunstenaressen van Nederland, die een rolmodel zijn voor de komende generatie meisjes. Maar dat we er nog lang niet zijn is wel duidelijk, want alleen ‘witte’ kunst is rijkelijk vertegenwoordigd. Zwarte kunstenaressen kunnen pas doorbreken als ze de patriarchale en witte cultuur hebben bestreden. Met de woorden ,,Kunst heeft mijn leven rijk gemaakt en dat doet het nog steeds” eindigt Liesbeth Brandt Corstius deze interessante bijeenkomst. En na een paar algemene vragen gaat Brandt Corstius nog geanimeerd met een aantal mensen persoonlijk in gesprek.
De volgende bijeenkomst van Nieuwe Zondagen is op 4 februari. Drs. Godfried van Run houdt dan een lezing over oorlogsherinneringen en de betrouwbaarheid van het geheugen. De bijeenkomst is van 14.00 tot 16.30 uur in het Airborne Museum. In verband met de grote belangstelling voor de zondagmiddagbijeenkomsten is het verstandig snel aan te melden.
Fotografie: Berry de Reus