Artikel
tentoonstelling de rode baret
Door Jet Kooderings
,,Een expositie die cachet geeft aan het museum”, zo karakteriseert Thijs van der Laan, Luitenant-kolonel der Jagers b.d., de tentoonstelling De Rode Baret, die donderdagmiddag 31 augustus werd geopend in het Airborne Museum. De Rode Baret, met als credo ‘Elk moment elke missie’, is de vierde Novelle tentoonstelling die het Airborne Museum realiseert en de expositie is van 1 september tot en met 11 maart dagelijks te bezoeken tijdens de openingstijden van het museum. In de tentoonstelling wordt stilgestaan bij het ontstaan en de betekenis van de rode baret wereldwijd.
Winston Churchill
Aanleiding voor de tentoonstelling is het 25-jarig bestaan van 11 Luchtmobiele Brigade en het 75-jarig bestaan van de rode baretten. Het was Churchill, die in 1940 om parachutisten van het Britse leger vroeg, nadat hij gezien had hoe succesvol de Duitse troepen waren geweest met hun luchtlandingstroepen. In 1942 voerde het Britse leger de maroon-rode baret in als onderdeel van het uniform. De rode baret groeide uit tot een internationaal symbool en staat voor gehardheid, veelzijdigheid, trots, moed, toewijding en veerkracht. Op 1 mei 1992 werd 11 Luchtmobiele Brigade, met de Oranjekazerne in Arnhem als thuisbasis, opgericht. Dit jubileumjaar betrekt de Rode Brigade landgoed Hartenstein, omdat De Rode Baretten in de septemberdagen van 1944 een belangrijke rol hebben gespeeld bij Operation Market Garden. In juli vond daar ook de commando overdracht plaats, waarbij Ron Smits de nieuwe Brigadier- generaal werd.
Persoonlijke verhalen
De Rode Baret is evenals de vorige Novelle tentoonstellingen kleinschalig en is te vinden in één ruimte van het museum. Op een van de wanden is een grote wereldkaart afgebeeld, waarop te zien is waar de Rode Baretten sinds 1992 allemaal op missie zijn geweest of op dit moment nog zijn. In de tentoonstelling zijn onder andere voorwerpen te zien, die symbool staan voor wat belangrijk was voor de militairen tijdens hun missie of daarna. In een korte film vertellen acht militairen van 11 Luchtmobiele Brigade hun verhaal . De 35-jarige Andrea Jochems , die in 1999 bij de Rode Baretten kwam, memoreert haar inzet in Oekraïne na de crash van de MH17. Hoe ze de flexibiliteit en de inzet van iedereen heeft ervaren en hoe belangrijk het samen eten, samen op missie zijn en teambuilding voor haar waren. Haar kooktoestel drukt die saamhorigheid uit. Voor de 60-jarige Jos Gelissen zijn het penselen, die belangrijk zijn geweest na zijn uitzending naar Bosnië in 1995. Daar werd hij achtentwintig dagen in gijzeling genomen, in gedachten nam hij twee tot drie keer afscheid van het leven. Ook het thuisfront, dat op de televisie afschuwelijke beelden te zien kreeg, dacht hem nooit levend terug te zien. Het weerzien op Schiphol was dan ook heel emotioneel, maar na tien dagen ging Jos weer terug naar het oorlogsgebied. Pas in 2004 stortte hij in en kreeg te maken met een PTSS (posttraumatische stressstoornis). Om alles te verwerken ging hij schilderen met als resultaat pakkende schilderijen, die zijn gevoelens weergaven. Alle verhalen van de militairen zijn aangrijpend en zeker de moeite van het beluisteren waard.